Queerbaiting là thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong cộng đồng LGBT. Đồng thời cũng không xa lạ với những người đam mê thưởng thức các chương trình và tác phẩm nói về LGBT.
Tuy nhiên cụm từ này lại mang nhiều hạm ý tiêu cực do tính câu câu kéo khán giả xem. Vậy bạn đã biết Queerbaiting là gì và tại sao cụm từ này lại nổi tiếng chưa? Mình sẽ giải đáp qua bài viết dưới đây nhé
Queerbaiting là gì?
Queerbaiting là một chiêu thức tiếp thị được sử dụng để thu hút người xem bằng cách sử dụng nội dung liên quan đến cộng đồng LGBTQ+ trong phim, ca nhạc và sách truyện. Nó thường được sử dụng bằng cách sử dụng các nhân vật dị tính như một gợi ý, nhưng không bao giờ được khẳng định về tính dục của họ.
Theo một số người, chiêu thức này là một hình thức kỹ năng tiếp thị phổ biến trong ngành giải trí. Tuy nhiên, nó cũng gặp phải nhiều chỉ trích vì cho rằng nó là một cách để lợi dụng và phân biệt đối xử với cộng đồng LGBTQ+.
Queerbaiting đã nhận được nhiều chỉ trích vì nó củng cố và lan truyền những khuôn mẫu độc hại. Tại Việt Nam, queerbaiting xuất hiện trong các chương trình như “Người Ấy Là Ai?” và cô Đẩu của chương trình Táo Quân đã bị khắc họa sai lệch về người chuyển giới/song tính.
Nguồn gốc của queerbaiting?
Trong những năm 1950, queerbaiting được dùng để miêu tả các hành vi mang tính kỳ thị đồng tính trong chính trị và luật pháp. Tuy nhiên, theo thời gian, queerbaiting đã trở thành một chiến thuật phổ biến trong các lĩnh vực khác nhau, từ giải trí đến quảng cáo và truyền thông.
Hiện nay, queerbaiting được hiểu là việc sử dụng những yếu tố mang tính đồng tính nhưng không đưa ra bất kỳ thông tin chính thức nào về nhân vật đó. Nhằm thu hút sự quan tâm của khán giả đồng tính hoặc những người ủng hộ cộng đồng LGBT.
Trước đây, queerbaiting thường được sử dụng như một chiến thuật (bao gồm tống tiền, dụ dỗ) để tìm ra những người có xu hướng tính dục khác với tiêu chuẩn thời đó. Tuy nhiên, hiện nay, queerbaiting đã trở thành một vấn đề xã hội nhạy cảm và đòi hỏi sự chú ý đặc biệt đến việc đảm bảo tính minh bạch và tôn trọng định danh của cộng đồng LGBT.
Vì sao queerbaiting phổ biến?
Từ khoảng năm 2010, cộng đồng mạng bắt đầu sử dụng thuật ngữ “queerbaiting” để chỉ ra việc các bộ phim (như Sherlock) sử dụng yếu tố đồng tính một cách tiềm ẩn nhằm thu hút khán giả. Theo đó, những tình tiết hoặc mối quan hệ đồng tính được đưa vào nhưng lại không được phát triển một cách đầy đủ và thường dẫn đến kết quả không thỏa mãn.
Queerbaiting đã được thêm vào từ điển Oxford. Từ đó thuật ngữ này trở thành một đề tài thảo luận nóng bỏng trong cộng đồng LGBT+ và các nhà làm phim.
Queerbaiting mang ý nghĩa tiêu cực
Ban đầu trong điện ảnh, nhân vật đồng tính thường được “ẩn” để tránh sự chỉ trích của xã hội và để tránh vi phạm luật điện ảnh. Để chỉ ra một nhân vật là đồng tính nam, đạo diễn thường giới thiệu người đó có thiên hướng nữ tính, yêu nghệ thuật, để khán giả hiểu. Khái niệm này được gọi là “queer coding”. Nhân vật “queer coding” cũng xuất hiện trong phim hoạt hình dành cho trẻ em. “Queerbaiting” là một khái niệm khác, nó tồn tại chỉ để lôi kéo khán giả vì lợi nhuận.
Ví dụ, điện ảnh Việt Nam thường sử dụng nhân vật đồng tính làm yếu tố gây cười và tạo sự tò mò qua những cảnh nóng gợi dục. Nhân vật đồng tính nam trong điện ảnh Việt thường bị “ép” vào vai hài hước.Trong thị trường âm nhạc, một số ca sĩ Việt cũng sử dụng yếu tố đồng tính nam để thu hút fans. Tạo sự tò mò của khán giả thông qua cảnh thân mật đồng tính nam.
Fan – service trong môi trường Kpop
Trong ngành giải trí, đặc biệt là K-Pop, queerbaiting là một vấn đề phổ biến. Các thành viên của nhóm nhạc nam “nhử” fan bằng những hành động thân mật và dịch vụ dành cho fan, thường được yêu cầu bởi công ty quản lý.
Queerbaiting cũng thường xuất hiện trong các video âm nhạc giữa các thành viên nữ. Ngoài ra, một số nhóm nhạc cũng có thành viên được xây dựng để tạo cảm tình cho cộng đồng LGBTQ+, bao gồm cả những người thuộc cộng đồng này hoặc có phong thái tương tự.
Vì sao Queerbaiting lại được sử dụng?
Các yếu tố này đều là cần câu lợi nhuận mà ngành công nghiệp âm nhạc Hàn sử dụng. Hành vi mập mờ của idol trên sân khấu cũng đã tạo ra hàng loạt fanfic, tranh ảnh ghép đôi. Đây là cách ngành công nghiệp giải trí lợi dụng người hâm mộ để duy trì danh vọng cho nhóm nhạc idol.
Hiện nay, vẫn còn tranh cãi xung quanh việc một sản phẩm có queerbaiting hay không. MV “Lost Cause” của Billie Elish và MV “Break up with your boyfriend” của Ariana Grande gần đây đã bị chỉ trích. Mục đích ban đầu của những sản phẩm này khó có thể khẳng định.
Để ngăn chặn tình trạng queerbaiting trên truyền thông, cần tăng cường mô tả đa dạng và chân thực hơn về cộng đồng LGBTQ+. Việc miêu tả đầy đủ và chân thực về những trải nghiệm của cộng đồng LGBTQ+ sẽ giúp người xem hiểu rõ hơn về những khó khăn và thách thức mà họ phải đối mặt hàng ngày.
Hơn nữa, việc thể hiện đa dạng của cộng đồng LGBTQ+ trên truyền thông cũng giúp người xem có cái nhìn toàn diện hơn về những người thuộc cộng đồng này, từ đó giúp tôn trọng và đẩy mạnh quyền lợi của họ trong xã hội. Vì vậy, miêu tả đầy đủ và đa dạng về cộng đồng LGBTQ+ là một yếu tố quan trọng để ngăn chặn sự lạm dụng hình ảnh cộng đồng này trong queerbaiting trên truyền thông.
Cách dùng queerbaiting?
English:
A: Have you watched the latest music video by DD that tells a love story between two men?
B: Yes, I did. However, I don’t appreciate the way they seem to be using queerbaiting to attract more fans. I feel that it’s important to represent LGBTQ+ relationships in media, but it should be done in a respectful and authentic way, not just for the sake of gaining attention.
Vietnamese:
A: Bạn đã xem video âm nhạc mới nhất của DD kể về một câu chuyện tình yêu giữa hai chàng trai chưa?
B: Vâng, mình đã xem rồi. Tuy nhiên, mình không thích cách mà họ dường như đang sử dụng queerbaiting để thu hút thêm fan. Mình cảm thấy rằng việc đại diện cho các mối quan hệ LGBTQ+ trong truyền thông là quan trọng, nhưng nó nên được thực hiện một cách tôn trọng và chân thực, không chỉ vì mục đích thu hút sự chú ý.
Lời kết
Như vậy qua bài viết này có lẽ bạn đã hiểu hơn Queerbaiting là gì và lý do Queerbaiting được sử dụng rộng rãi. Thực tế yếu tố Queerbaiting giúp cho hình ảnh của những người LGBTQ+ có thể tới gần hơn với người xem. Giúp họ cảm thấy gần gũi, yêu thương và đồng cảm.
Tuy nhiên việc lạm dụng lố lăng có thể khiến Queerbaiting thành một trò đùa trong mắt khán giả. Khiến người xem cảm thấy giả tạo và dần mất thiện cảm với LGBTQ+. Vì vậy việc có nên dùng Queerbaiting quả thật là việc phải cẩn trọng và suy tính kĩ.
