Jupiter là hành tinh thứ năm từ Mặt Trời và cũng là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời. Nó được phát hiện vào thế kỷ thứ 7 trước Công Nguyên bởi các nhà quan sát người Babylon và được đặt tên theo vị thần của họ. Jupiter có khoảng cách trung bình đến Mặt Trời khoảng 778 triệu km và nó xoay quanh Mặt Trời trong khoảng thời gian 11 năm.
Mặc dù Jupiter là hành tinh rất nổi tiếng, nhưng vẫn có rất nhiều điều thú vị mà nhiều người không biết. Jupiter có đường kính gấp đôi so với hành tinh thứ hai trong Hệ Mặt Trời – Sao Kim, và nó cũng có hơn 50 vệ tinh tự nhiên, trong đó có 4 vệ tinh lớn nhất là Io, Europa, Ganymede và Callisto. Những vệ tinh này đều có những đặc điểm độc đáo và cung cấp nhiều thông tin hữu ích cho các nhà khoa học về vũ trụ.
Jupiter là sao gì?
Jupiter còn được biết đến với tên gọi Sao Mộc, là hành tinh thứ 5 trong hệ Mặt trời và lớn nhất trong số các hành tinh này. Với bán kính trung bình là 69.911km, Jupiter có diện tích bề mặt rộng gấp 11 lần bề mặt Trái Đất.
Sao Mộc là một hành tinh khí khổng lồ, phần lớn là khí hiđrô và heli, với lớp khí quyển ngoài cùng hiện lên với nhiều dải mây ở độ cao khác nhau. Những dải mây này được tạo nên bởi hiện tượng nhiễu loạn khí động và tương tác với những cơn bão tại biên. Vì vậy, khi nhìn qua kính thiên văn, sao Mộc trông rất thanh tú và oai phong lẫm liệt giống như một vị thần.
Sao Mộc được đặt theo tên của một vị thần thời cổ đại trong thần thoại Hy Lạp. Tên thần này là Zeus, là vị thần trị vì các vị thần, cai quản đỉnh Olympia, đồng thời cũng là thần sấm chớp. Người Hy Lạp đã đặt tên cho sao Mộc này theo tên vị thần Zeus; tiếng La Mã, Zeus nghĩa là Jupiter. Vì vậy, sao Mộc được gọi là Jupiter.
Ngoài ra, Sao Mộc có quỹ đạo quanh Mặt trời kéo dài 11,9 năm Trái Đất. Mặc dù Sao Mộc nổi tiếng và có thể quan sát bằng mắt thường, nhưng nó vẫn còn rất nhiều bí ẩn đang chờ đợi để được khám phá. Cùng daohocthuat nghiên cứu thêm với những điều sau đây nhé.
10 phát hiện thú vị về Sao Mộc (Jupiter)
Sao Mộc đã được biết đến từ lâu đời, và với sự phát triển của khoa học và công nghệ, các nhà khoa học đã nghiên cứu kỹ hơn về hành tinh này. Hôm nay, tôi muốn giới thiệu 10 điều thú vị về Mộc Tinh cho các bạn.
Sao Mộc – hành tinh lớn nhất Hệ Mặt Trời
Sao Mộc được xem là hành tinh lớn nhất Hệ Mặt Trời về khối lượng khi nặng gấp 318 lần Trái Đất và tổng khối lượng của các hành tinh khác. Tuy nhiên, mặc dù địa khối Sao Mộc lớn hơn, hình dạng của nó lại nhỏ hơn.
Điều này có thể được giải thích bởi mật độ vật chất trong hành tinh, nếu thêm khối lượng, mật độ sẽ dày đặc hơn và các lực tương tác sẽ tự kéo các vật chất này về nhau, dẫn đến việc hành tinh sẽ bị co lại của Sao Mộc. Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, Sao Mộc có thể tăng thêm 4 lần khối lượng hiện tại mà không bị co lại. Nếu vượt quá giới hạn này thì kích thước của Sao Mộc sẽ có sự thay đổi không mong muốn.
Ngoài ra, Sao Mộc còn có nhiều đặc điểm thú vị khác, ví dụ như áp lực khí quyển của nó là gấp 90 lần Trái Đất, và có nhiều mây khí quyển lớn hơn cả Trái Đất. Sao Mộc cũng có nhiều vệ tinh, trong đó có 4 vệ tinh lớn nhất là Galileo, Callisto, Io và Europa, mỗi vệ tinh đều có những đặc điểm riêng biệt.
Vào năm 1973, NASA đã gửi tàu Pioneer 10 đến Sao Mộc để khám phá và nghiên cứu hành tinh này. Tóm lại, Sao Mộc không chỉ là hành tinh lớn nhất, mà còn là một điểm đến thú vị để khám phá những bí ẩn của vũ trụ.
Sao Mộc không phải một “ngôi sao”
Mặc dù Sao Mộc được gọi là “Sao”, tuy nhiên khái niệm về “ngôi sao” và “hành tinh” là hoàn toàn khác biệt. Theo đó, ngôi sao gần nhất chúng ta là Mặt Trời. Theo Wikipedia, ngôi sao được định nghĩa như sau:
Các nhà thiên văn gọi Sao Mộc là “sao lỗi” vì nó không đủ khối lượng để tạo ra các phản ứng tổng hợp hạt nhân. Sao Mộc chứa rất nhiều khí Hydro và Heli, nhưng tâm của nó không đủ khối lượng để kích thích các phản ứng này. Trong khi đó, Mặt trời là một ngôi sao thực thụ, với áp lực và nhiệt độ rất lớn, liên tục diễn ra các phản ứng bên trong tâm để tạo ra năng lượng.
Để trở thành một ngôi sao chính hiệu và tạo ra các phản ứng tổng hợp hạt nhân, Sao Mộc cần tăng thêm 70 lần khối lượng hiện tại của nó. Tuy nhiên, Sao Mộc được phân loại là một hành tinh khí, chứ không phải là một ngôi sao.
Sao Mộc – hành tinh quay nhanh nhất trong Hệ Mặt Trời
Sao Mộc là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt trời với khối lượng tổng thể lớn, nằm ngoài bề mặt của Mặt Trời và là hành tinh duy nhất có tâm khối với Mặt Trời. Với đường kính xích đạo lớn hơn đường kính đi qua hai cực khoảng hơn 9000km, Sao Mộc chỉ tốn khoảng chưa tới 10 tiếng để tự quay quanh trục của chính mình, vận tốc quay đạt khoảng 12.6km/s. Tuy nhiên, bởi Sao Mộc không phải là một vật rắn và momen động lượng của nó lớn, nó bị phình ra ở phần xích đạo.
Thời gian cần thiết để Sao Mộc hoàn thành một vòng quanh ngôi sao chủ, Mặt Trời, là 11,86 năm Trái Đất so với khoảng cách Mặt Trời là 778 triệu km. Ngoài ra, với vận tốc quay nhanh như vậy, Sao Mộc cũng sinh ra từ trường mạnh và tạo ra nhiều bức xạ xung quanh bề mặt của hành tinh này. Vì thế, một hành tinh lớn như Sao Mộc thực sự là một hiện tượng đáng ngạc nhiên và đáng quý giá trong vũ trụ rộng lớn.
Mây trên Sao Mộc dày khoảng 50km
Mặc dù đám mây vào vệt bão có kích thước khổng lồ, nhưng chúng chỉ dày khoảng 50km và hình thành từ tinh thể Amoni vỡ ra. Có thể những vật chất màu tối là hợp chất từ Mộc tinh bên trong phản ứng với ánh sáng Mặt Trời, tạo ra tối màu. Bên dưới tầng mây đó là thành phần chính của Jupiter là Hidro và Heli.
Vết đỏ lớn – Đặc trưng của Sao Mộc
Vết đỏ lớn trên Sao Mộc là cơn bão xoáy nghịch, đường kính khoảng 24000km và độ cao từ 12000 tới hơn 16000km. Nó đã tồn tại ít nhất 350 năm và được quan sát lần đầu tiên vào năm 1665 bởi nhà thiên văn học Giovanni Cassini.
Vết đỏ lớn này là do sự hỗn loạn do vận tốc quay quanh trục quá nhanh. Kích thước của nó đã giảm đáng kể so với những ghi chép vào thế kỉ XVI. Trong tương lai, có thể xuất hiện hiện tượng tương tự ở những khu vực khác trên Sao Mộc.
Sao Mộc cũng có vành đai
Khi nói về các vòng đai xung quanh các hành tinh trong hệ mặt trời, người ta thường nghĩ đến vòng đai của sao Thổ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng sao Mộc và sao Thiên Vương cũng có các vòng đai riêng của mình. Sao Mộc, hành tinh thứ ba từ Mặt Trời, có các vòng đai khá mờ nhạt và khó quan sát.
Tuy nhiên, những vòng đai này vẫn được chia ra thành ba vòng đai nhỏ hơn gồm Halo (nằm ở trong cùng), vòng chính (nằm ở giữa) và vòng ngoài. Ngoài ra, một số nghiên cứu cho thấy rằng vòng đai của sao Mộc có thể chứa nhiều hạt nhỏ, các vật thể đá và băng khác nhau. Tuy nhiên, các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu để có thể hiểu rõ hơn về cấu trúc và tính chất của các vòng đai này.
Từ trường của Sao Mộc lớn hơn 14 lần Trái Đất 14
Sao Mộc là một hành tinh đặc biệt trong Hệ Mặt Trời vì nó có từ trường lớn nhất, cho phép người ta sử dụng la bàn để định hướng. Ngoài ra, nguy cơ từ các vùng cực của hành tinh phát ra các đợt phát xạ vô tuyến cực mạnh được hạn chế bởi sức mạnh của từ trường này.
Có một hiện tượng đặc biệt xảy ra trên Sao Mộc, đó là sự tương tác giữa từ quyển và gió mặt trời tạo ra một vành đai phóng xạ nguy hiểm, có thể gây ra thiệt hại cho tàu vũ trụ muốn thăm dò nơi đây. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng Sao Mộc còn có bốn mặt trăng lớn nhất trong tất cả quỹ đạo trong từ quyển, chúng giúp bảo vệ Sao Mộc khỏi gió từ Mặt Trời và là một phần quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng và bảo vệ hành tinh này.
Hơn nữa, nghiên cứu sức mạnh của từ trường Sao Mộc còn là chủ đề nóng bỏng trong cộng đồng khoa học. Các nhà khoa học đang cố gắng tìm hiểu rõ hơn về cơ chế hoạt động của từ trường này và ảnh hưởng của nó đến môi trường sống trên Sao Mộc. Từ đó, chúng ta có thể tìm cách tối ưu hóa việc sử dụng từ trường để bảo vệ hành tinh và đảm bảo an toàn cho những chuyến thám hiểm không gian tương lai.
Sao Mộc có tới 79 Mặt Trăng
Sao Mộc có đến 79 vệ tinh quay xung quanh, nhưng thực tế có hơn 200 vệ tinh tự nhiên. Chỉ có 4 mặt trăng chính được đặt tên là Galilean. Ganymede là mặt trăng lớn nhất Hệ Mặt Trời với đường kính khoảng 5200km, Titan của sao Thổ đứng thứ 2.
Đã 9 lần đưa tàu thăm dò lên Sao Mộc
NASA đã tiếp tục đưa các tàu vũ trụ lên sao Mộc để tiếp tục khám phá vũ trụ. Lần đầu tiên, vào tháng 12 năm 1973, NASA đã đưa con tàu Pioneer 10 lên sao Mộc, và sau đó là con tàu Pioneer vào tháng 12 năm 1974. Tiếp đó, vào năm 1979, hai con tàu Voyager 1 và 2 đã được phóng lên để khám phá sao Mộc và các hành tinh khác trong hệ mặt trời. Sau một khoảng thời gian dài, vào tháng 12 năm 1992, con tàu Ulysses mới được phóng lên để tiếp tục khám phá sao Mộc.
Sau đó, vào năm 2000, tàu Cassini được phóng lên để khám phá các hành tinh trong hệ mặt trời, qua sao Thổ. Cuối cùng, vào năm 2007, NASA đã phóng tàu New Horizons để tiếp tục nhiệm vụ khám phá sao Mộc.
Đây là nhiệm vụ gần đây nhất, nhưng không phải là nhiệm vụ cuối cùng. Hứa hẹn trong tương lai, NASA sẽ tiếp tục đưa các tàu vũ trụ lên sao Mộc và các hành tinh khác để khám phá vũ trụ một cách chi tiết và đầy đủ hơn.
Có thể quan sát Sao Mộc bằng mắt thường
Mặc dù có khoảng cách rất xa Trái Đất, Sao Mộc vẫn là hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời, chiếm khoảng 11 lần đường kính của Trái Đất. Nó có khối lượng gấp đôi so với tất cả các hành tinh khác trong Hệ Mặt Trời cộng lại. Sao Mộc nằm ở vị trí thứ ba từ Mặt Trời, chỉ sau Sao Kim và Mặt Trăng, vì vậy ta có thể dễ dàng nhìn thấy nó bằng mắt thường mà không cần dùng kính thiên văn.
Ngoài ra, Sao Mộc có một bầu khí quyển dày đặc, tạo ra hiệu ứng thị giác độc đáo, gọi là “hiệu ứng màu Mộc”, khiến cho Sao Mộc trông đẹp mắt hơn so với các hành tinh khác trong Hệ Mặt Trời.
Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Jupiter, hành tinh lớn nhất trong Hệ Mặt Trời. Jupiter có đường kính lớn hơn 11 lần so với Trái Đất và được bao quanh bởi hơn 70 vệ tinh tự nhiên. Ngoài ra, Jupiter cũng được biết đến với vùng đám mây bao phủ bởi khí Hidro, Helium và Methan, tạo nên một bầu không khí đẹp và độc đáo.
Tìm hiểu thêm:
[adinserter block="5"]
